maandag 4 april 2011

Eén grote slachtpartij, de Eerste Wereldoorlog

Tardi is niet de ambachtelijke schoenmaker die traditiegetrouw bij zijn leest blijft. Niet enkel de Nestor Burma-achtige detectives, ook de oorlogse perikelen van die Eerste buit de artiest maar al te graag uit om in herhaling te vallen. Daarnaast bijt hij vaak de tanden stuk in hedendaagse literatuur, bevliegingen die niet het verhoopte vuurwerk opleveren. Met de aankondiging dat hij wederom ging ploeteren in de soldatenmodder, zoals hij voorheen deed in het sublieme Loopgravenoorlog 1914-1918, en de directe kleurtechniek -waarmee Bilal momenteel hoge veilingogen gooit- zou toepassen, vreesde je een gemakzuchtige, commerciële herhaling. Alles was immers reeds gezegd in dat meesterwerk. Wat Tardi samen met Verney aflevert is gelukkig wél terug een onmisbare klepper geworden. Een historisch document van een goed gedocumenteerde historie. Enkel de cover dekt de lading niet en beperkt de kracht die uitgaat van het (visuele) geheel. Is De grote slachting een geïllustreerde roman? Neen. Ondanks de prachtige literaire teksten ("Voor de grote slachtpartij was Collin een verwoed sportvisser geweest. Hij stond bij het schietgat en staarde naar de wriemelende, door aasvliegen omgeven maden op twee lijken die we daar niet konden weghalen zonder ons leven te wagen. Daar bij dat schietgat dacht hij aan zijn hengels, zijn vliegen en zijn nieuwe, nog nooit gebruikte molen. Collin zag zichzelf weer aan de oever zitten, een fles wijn in het water, het blikje met zijn voorraad aas naast hem en aan zijn haak een worm die kronkelde. Riepen de lijken dat beeld bij hem op? Nee toch zeker! Hij kreeg geen tijd om zijn gedachten te ordenen.") Tardi accentueert het met even schrijnende beelden, haast poëtisch als in Terrence Malicks The thin red line. Toch presteert Tardi méér dan dat, niet enkel de bevestiging van hetgeen je leest. Hij vult aan, vertelt parallel en houdt de lezer constant in de ban met die ene ongeziene verteller die de hele periode van a tot z doorloopt en alle ellende beschrijft. Hoewel subjectief is hij objectief genoeg om beide kampfen te kijk te zetten. Naast of door elkaar (pagina's 10 en 11 tegenover elkaar, Duisters links, Fransen rechts; pagina 24, elkaar synchroon bestokend). Bovendien zijn diens tekeningen zo veel 'mooier' dan diens vluggere werk van de laatste jaren en heeft de toevoeging van kleur een échte impact. Net als de rondvliegende granaten laten ze sporen achter op het netvlies. Met wisselende technieken (dan monotoon grijs, dan kleurrijk lentefris, overgaand in gefilterd retrosepia, pagina's 30-31) levert de atiest het beste van zichzelf.
De grote slachting 1914-1919 is het bewijs dat deze schoenmaker bij zijn leest moet blijven! Dat hij ooit ook maar de Tweede Wereldoorlog aanpakt. Een bravourestuk.
- Grote slachting 1914-1919 *****
- Vincent van Gogh - De worsteling van een kunstenaar HC **½
- Vincent van Gogh - De worsteling van een kunstenaar SC **½

Geen opmerkingen: